Tết Nguyên đán hay đơn giản là “Tết”, là một trong những ngày lễ quan trọng nhất ở Việt Nam, đánh dấu sự khởi đầu của một năm mới âm lịch. Đây là thời điểm để gia đình đoàn tụ, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong những điều tốt lành trong năm mới sắp tới. Mặc dù phong tục tập quán có thể khác nhau giữa các vùng miền của Việt Nam nhưng vẫn có một số phong tục chung mà du khách có thể trải nghiệm trong dịp Tết.
Khác với Tết Tây và Tết cổ truyền của một số nước khác, Tết Nguyên đán của Việt Nam ngoài 3 ngày đầu năm âm lịch được coi là ngày nghỉ lễ chính thức, người Việt bắt đầu chuẩn bị mua sắm “Tết” trước 1 tháng, khoảng cuối tháng Giêng Dương lịch. Đặc biệt trong tuần cận Tết, khắp nơi từ đường phố, sông ngòi đến chợ đều rực rỡ sắc màu của vô số địa điểm bán hoa ngoài trời. Sau Tết, ba tháng đầu năm âm lịch gắn liền với mùa lễ hội, điều này được thấy rõ ở miền Bắc. Trong “Mùa Tết”, nếu có dịp đến thăm Việt Nam, bạn sẽ được hòa mình trong màu sắc văn hóa, âm thanh của các lễ hội truyền thống Việt Nam.
Nhiều du khách ấn tượng bởi những tục lệ người Việt thực hiện trong ngày Tết với mong muốn về năm mới tốt lành và may mắn. Chẳng hạn như, họ rất thích quần áo màu sắc rực rỡ như màu đỏ, màu vàng, tượng trưng cho sự may mắn và tốt lành. Trẻ em háo hức nhận phong bao lì xì đỏ thắm từ gia đình và họ hàng. Các bạn học sinh, sinh viên khai bút đầu năm và đi xin chữ ở Văn Miếu Quốc Tử Giám để có một năm mới học hành tấn tới và thi cử thuận lợi.
Kể cả những việc chuẩn bị “Tết” cũng khiến nhiều du khách cảm thấy bất ngờ. Khi cả gia đình từ người lớn đến trẻ nhỏ đều tất bật dọn dẹp sạch sẽ, trang hoàng nhà cửa để đón Tết. Bàn thờ tổ tiên nơi thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên, được quét dọn, lư hương được đánh bóng và hoa tươi, mân ngũ quả được sắp đặt. Trẻ em háo hức được bố mẹ mua quần áo, đồ chơi mới. Những phương tiện giao thông trong gia đình như xe máy, xe hơi cũng được gia chủ cọ rửa sạch sẽ trông như mới.
Tết ở Việt Nam còn gắn liền với việc đi chùa, chùa và tham dự các lễ hội mùa xuân. Không chỉ đi chùa vào đêm giao thừa và sáng mùng một Tết, người Việt còn có phong tục đi chùa trong suốt mùa xuân. Vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và sự thanh bình của các công trình kiến trúc tôn giáo truyền thống đưa du khách đến một thế giới an nhiên thực sự bởi họ được hít thở không khí trong lành và cảm nhận được sự yên bình trong tâm hồn. Các lễ hội nổi tiếng như Chùa Hương (Hà Nội), Yên Tử (Quảng Ninh), Lim (Bắc Ninh), Bà Chúa Xứ (An Giang),… thường rất đông đúc. Du khách nên chọn những ngôi chùa, chùa nhỏ, không nổi tiếng để ngồi thiền, cầu bình an, may mắn trong năm mới.
Ngoài ra, Tết còn được nhắc đến qua văn hóa ẩm thực truyền thống với những hương vị độc đáo và những món ăn vô cùng phong phú, bắt mắt. Dù cuộc sống hiện đại đã phần nào thay đổi, song những món ăn truyền thống như bánh chưng – bánh tét, thịt kho, khổ qua nhồi, tôm khô ngâm dấm,… vẫn là những món không thể thiếu trong bữa ăn ngày Tết. Exotic Vietnam tổ chức nhiều hoạt động để du khách vừa thưởng thức những đặc sản này vừa được tự tay chế biến như gói bánh tét, làm mứt,… trong không gian Tết ngay tại nhà người dân địa phương hay tái hiện lại khung cảnh truyền thống tại các sự kiện.
Để tham gia hoạt động cùng với cộng đồng địa phương trong dịp Tết, một số điểm quan trọng cần lưu ý:
Thời Gian
- Thời gian diễn ra: Tết thường diễn ra vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2, tùy theo lịch âm.
- Chuẩn bị: Lễ hội kéo dài khoảng 7-10 ngày, nhưng các hoạt động chuẩn bị trong không khí nô nức có thể bắt đầu từ 1 tháng trước Tết.
Truyền thống
- Dọn dẹp nhà cửa: Trước Tết, người Việt thường dọn dẹp nhà cửa để xua đuổi những điều xui xẻo của năm cũ và đón chào những điều tốt đẹp.
- Cúng ông Công, ông Táo: Vào ngày 23 tháng Chạp, người Việt cúng tiễn ông Công, ông Táo về trời.
- Bánh Chưng và Bánh Tét: Những món bánh này là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết. Bánh Chưng là đặc sản của miền Bắc, trong khi Bánh Tét phổ biến ở miền Nam.
Phong tục và lễ hội
- Lì xì: Một phong tục phổ biến là lì xì (tặng tiền) cho trẻ em và người lớn tuổi như một cách chúc phúc và mang lại may mắn.
- Thăm bà con và bạn bè: Người Việt thường thăm bà con, bạn bè và hàng xóm trong dịp Tết để gửi lời chúc tốt đẹp và nhận lì xì.
- Xông đất: Trong ngày đầu năm mới, người Việt thường quan tâm đến người đầu tiên bước vào nhà (xông đất), mong rằng người đó sẽ mang lại may mắn trong năm mới.
Ẩm Thực
- Các món ăn truyền thống: Ngoài bánh Chưng và bánh Tét, còn có các món như dưa hành, dưa món, thịt kho tàu (thịt kho trứng), và các món xào, nấu khác.
- Trà và rượu: Trong các bữa tiệc Tết, trà và rượu thường được sử dụng để chúc mừng và tạo không khí vui vẻ. Ngày nay, bia được dùng phổ biến.
Lưu ý đặc biệt
- Giao thông: Vào thời điểm trước Tết, giao thông có thể rất đông đúc. Tuy nhiên, vào ngày Mùng 1, mùng 2 đường phố lại vắng. Từ mùng 3, mọi người lại đổ ra đường, giao thông tấp nập. Thời gian trước và sau Tết, hàng triệu người dân địa phương trở về nhà để đoàn tụ với gia đình gây tác động đáng kể đến giao thông vận tải, khiến các chuyến bay, xe lửa, tàu biển và xe khách đường bộ trở nên khan hiếm và mắc mỏ.
- Không dùng bia, rượu khi lái xe. Chính phủ Việt Nam có mức phạt rất nghiêm khắc khi lái xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam đến 80 miligam/100 mililít máu, hoặc vượt quá 0,25 miligam đến 0,4 miligam/1 lít khí thở.
- Khách sạn và nhà hàng: Nhiều cơ sở dịch vụ có thể đóng cửa hoặc giảm giờ hoạt động. Nên đặt trước để đảm bảo chỗ ở và dịch vụ ăn uống trong dịp lễ. Hãy đặt để Exotic Vietnam chuẩn bị giúp bạn.
